ไขข้อข้อใจกับต้นกำเนิดความหอมของกลิ่นหอมๆ จากต้นไม้
ความหอมถือเป็นปรากฏการณ์ทางธรรมชาติอย่างหนึ่ง ซึ่งมนุษย์ได้ใช้ความสังเกตและทดลองจากจุดเล็ก ๆ ซึ่งส่วนใหญ่จะเริ่มจากกลิ่นดอกไม้ หรือต้นไม้ที่โชยกลิ่นหอมมาสัมผัสจมูกทำให้เกิดความพอใจและมีความสุข ดอกไม้บางดอกจากต้นที่เพียงเด็ดดมพอหมดกลิ่นก็ต้องทิ้งไป ดอกไม้ที่มีกลิ่นหอมก็เพราะในดอกไม้มีสารระเหยชนิดหนึ่ง เป็นสารที่มีกลิ่นละเหยออกมาง่าย คือน้ำมันหอมระเหยซึ่งจะถูกผลิตไปพร้อมๆ กับการเจริญเติบโตของดอกไม้
ดอกไม้แต่ละชนิดก็จะมีชนิดและปริมาณของน้ำมันหอมระเหยที่แตกต่างกัน จึงทำให้ดอกไม้มีกลิ่นที่มีความแตกต่างกัน น้ำมันหอมระเหยยังสามารถพบใน เปลือก ใบ ราก ผล ซึ่งน้ำมันหอมระเหยนี้เองที่มีการนำมาสกัดทำเป็นน้ำ หอม ซึ่งกลิ่นหอมตามธรรมชาติของต้นไม้ ส่วนใหญ่เกิดจากน้ำมันหอมระเหย ซึ่งได้มาจากกระบวนการสร้างและสลายในเซลล์ของต้นไม้ต่างๆ แล้วมีการเก็บไว้ในเซลล์หรือปล่อยออกมาจากเซลล์ ซึ่งจะสะสมอยู่ในช่องว่างที่ขยายขนาดขึ้นมา ซึ่งจะมีลักษณะเป็นต่อมอยู่ตามส่วนต่างๆ ของต้นไม้น้ำมันหอมระเหยนี้
กลิ่นหอมๆ ของน้ำมันหอมในต้นไม้มีการระเหยออกมาและได้สัมผัสกับอากาศ จึงทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางเคมีของสารและเกิดกลิ่นฟุ้งกระจายในเวลาที่ดอกไม้บานหรือผลไม้เริ่มสุก แต่ส่วนอื่นๆ ของต้นไม้จะไม่เกิดกลิ่นเองซึ่งจะต่างจากดอกและผล ทำให้มนุษย์ต้องใช้วิธีต่างๆ เพื่อนำใบไปทำให้ช้ำจากการตำหรือขยี้ แม้แต่การนำราก หรือเมล็ด รวมทั้งต้นไปบด เผา หรือทำการต้ม จึงจะได้กลิ่นหอมๆ ออกมา ต้นไม้บางชนิดจะมีน้ำมันหอมระเหยอยู่ที่เซลล์พิเศษหรืออยู่ในต่อม ซึ่งส่วนใหญ่ก็จะอยู่ที่ส่วนใดส่วนหนึ่งของดอก ไม่ว่าจะเป็นฐานรองดอก กลีบ เกสรเพศเมีย เกสรเพศผู้ ที่เราเห็นแมลงมาดอมดมดอกไม้นั้น มันไม่ได้มาเพียงสูดกลิ่นหอม เหมือนมนุษย์เท่านั้น หากแต่มากินน้ำหวานหรือละอองเรณูของดอกไม้ต่างหาก เพราะกลิ่นหอมๆ ของดอกไม้จึงเป็นสิ่งที่แสดงให้เห็นว่าดอกไม้บานแล้ว และถึงเวลาที่แมลงจะมาช่วยทำงานในระบบขยายพันธุ์พืชที่เป็นไปตามธรรมชาติ
กลิ่นที่เกิดจากดอกไม้จะแตกต่างไปตามชนิดของพันธุ์ไม้ สังเกตได้ว่าดอกไม้ที่มีกลิ่นหอมส่วนใหญ่มักมีสีสันไม่ค่อยสวยสดใส หรือสะดุดตา แต่กลับมีดอกเล็ก สีขาวหรือสีนวล บางชนิดบานแค่ช่วงเวลาสั้นๆ แล้วร่วงโรยไป บางชนิดค่อยๆ บานทีละดอกจนหมดช่อ แต่ดอกไม้หอมบางชนิดบานพร้อมกันทีเดียวทั้งต้น ทำให้มีระดับความหอมต่างกันมากบ้างน้อยบ้าง ไม่ว่าจะเป็นกลิ่นความหอมละมุน หอมหวาน หรือหอมฉุน ช่วงเวลาที่ส่งกลิ่นหอมก็มีทั้งตอนเช้า กลางวัน เย็น และช่วงเวลากลางคืน
